ولتاژ: اندازه اختلاف پتانسیل الکتریکی بر حسب ولت، ولتاژ گفته می شود. در واقع ولتاژ به عنوان نیرویی شناخته می شود که به الکترون ها فشار وارد می کند تا در درون رسانا جاری شوند و هر چه این ولتاژ بزرگ تر باشد به طبع نیروی وارد شده بر الکترون ها هم بیشتر خواهد بود و جریان بزرگ تری ایجاد خواهد شد. پیشنهاد می شود درباره انواع ولتاژ بخوانید.
وات: وات در واقع اندازه توان الکتریکی است و یک وات برابر است با یک ژول انرژی در ثانیه. می توان اینگونه گفت که وات توان خروجی برای هر وسیله ای است.
برق و انشعاب های آن
در بحث اصطلاحات برق به انشعاب های برق و اتصال سه سیم برق می رسیم که امکان استفاده کاملاً مجاز و قانونی از انرژی الکتریکی یا همان برق را به وسیله وسایل اندازه گیری لازم آن هم طبق مقررات محقق شده به مشترکین را می دهد. این انشعاب برق به دو دسته تقسیم بندی می شود:
انشعاب برق فشار ضعيف: این انشعاب ها عبارتند از انشعاب برق تک فاز با ولتاژ 230 ولت با ولتاژ 400 ولت که با تغییرات مثبت و منفی 5 درصد همراه است. پیشنهاد می شود مقاله برق فشار ضعیف چیست را بخوانید.
انشعاب برق فشار قوي: این انشعاب ها هم عبارتند از انشعاب های برق با ولتاژ های 11 کیلوولت و بیشتر
انواع مختلف انشعاب های برق در اصطلاحات برق
باید عنوان کرد که هر انشعاب برقی بر اساس نوع فعالیت و کاربری که دارد برای مشترکین قابل استفاده است. مانند :
انشعاب های مصارف خانگی: این انشعاب ها بیشتر برای راه اندازی وسایل برقی مورد نیاز در ساختمان های مسکونی استفاده می شود
انشعاب های مصارف اشتراکی: از این انشعاب ها برای راه اندازی تاسیسات الکتریکی در ساختمان ها مانند آسانسورها، شوفاژ، تهویه مطبوع، روشنایی عمومی و غیره استفاده می شود
انشعاب های مصارف عمومی: انشعاب هایی که بیشتر برای مصارف عمومی استفاده می شود
انشعاب های مصارف کشاورزی: در بخش کشاورزی از این انشعاب ها برای پمپاژ آب های سطحی و زیرزمینی و غیره مورد استفاده قرار می گیرد
انشعاب های مصارف صنعت و معدن: از این انشعاب ها بیشتر در بخش هایی مانند کارخانه ها، استخراج معادن و غیره استفاده می شود
انشعاب های مصارف آزاد: این مورد مختص اشخاصی است که تمایلی به پرداخت هزینه های عمومی برقراری انشعاب برق را ندارند
انشعاب های فروش مجدد: برخی مشترکین می توانند نیروی برق را به صورت یکجا از شرکت ها و شبکه های توزیع دریافت و مجدداً به دیگر مشترکین به فروش برسانند
اصطلاحات برقی متداول
پس از آنکه تا حدودی با تعاریف و اصطلاحات اولیه برق آشنا شدید، برای آنکه بتوانید دید بهتری نسبت به برق‌کشی پیدا کنید بهتر است تا سایر موارد را نیز به‌طور مختصر فراگیرید.
فیوز: فیوز یکی از قطعاتی است که بار‌ها نام آن را شنیده‌اید و در تمامی آپارتمان‌ها و ساختمان‌های قدیمی موجود است. این قطعه مانند محافظ برای سایر دستگاه‌ها و مدار عمل می‌کند. به این صورت که اجازه عبور جریان اضافی را از مدار نمی‌دهد و در صورتی که جریان زیادی به یکباره وارد مدار شود، به اصطلاح فیوز می‌پرد. اما جعبه فیوز چیست ؟ جعبه فیوز در ساختمان‌ها کمک می‌کند تا سایر وسایل برقی آسیب نبیند. امروزه انواع فیوز‌ها بر اساس میزان جریان عبوری و در انواع مختلف ساخته می‌شوند.
ایجاد اتصال کوتاه در مدار، آسیب به وسایل الکتریکی و در نتیجه مصرف ناگهانی برق با ولتاژ بالا و اضافه بار، از جمله مواردی هستند که موجب پریدن فیوز یا آسیب به آن خواهند شد.
برق سه فاز: به‌طور کلی در منزل و ساختمان‌های شهری از برق دو فاز استفاده می‌شود. برق سه فاز برای مصارف صنعتی و برای واحد‌هایی که به میزان برق بسیار بالایی نیاز دارند مناسب است. در واقع برق سه فاز از سه رشته سیم تشکیل شده است که برق با اختلاف پتانسیل 380 ولت از آن عبور می‌کند. همچنین لازم به ذکر است که برای عبور برق تولید شده از نیروگاه‌ها به شهر‌ها، از برق سه فاز استفاده می‌شود. به همین دلیل نیز، سیم‌های برقی که در بیرون از خانه مشاهده می‌کنید سه فاز هستند.
برقگیر: برقگیر در واقع وسیله‌ای است که معمولاً در بالای ساختمان‌های بلند نصب می‌شود. این وسیله بسیار ارزشمند، در واقع جلوی جریان‌های اضافی را می‌گیرد و در نهایت این جریان را به داخل زمین انتقال می‌دهد. معمولاً برای دفع صاعقه و جلوگیری از آسیب به ساختمان از این وسیله استفاده می‌شود.
کلید محافظ جان: جریان برق همواره دارای نوساناتی است و اگر جلوی این نوسانات گرفته نشود، موجب آسیب به مدار و در نهایت سیستم برق ساختمان خواهد شد. یکی از اصطلاحات برقی جالب که کمتر راجع به آن صحبت می‌شود، کلید محافظ جان است. همانطور که گفته شد وظیفه فیوز شناسایی و جلوگیری از عبور جریان اضافی به داخل مدار است، اما اگر به هر دلیلی فیوز نتواند جریان اضافی را شناسایی کند، کار کلید محافظ جان شروع می‌شود. اگر کلید محافظ جان تشخیص دهد که میزان ورود و خروج جریان به مدار برابر نیست، کلید محافظ جان جلوی آتش سوزی یا برق‌گرفتگی را خواهد گرفت.
اصطلاحات اولیه برق
خازن: خازن‌ها وسایلی هستند که به ذخیره انرژی الکتریکی درون خود می‌پردازند. این دستگاه در هر کشوری بنابر قوانین همان کشور ساخته می‌شود.
توان الکتریکی در وسایل برقی: همواره بر روی وسایل الکتریکی اصطلاح برقی به نام توان را مشاهده می‌کنید. توان الکتریکی به معنای سرعت لازم جهت تبدیل انرژی الکتریکی است. به‌طور کلی در دستگاه‌های مختلف، هر چه این عدد بالاتر باشد به معنی قدرت بالاتر دستگاه است. به‌طور مثال: در ژنراتور‌های تولید برق، هرقدر توان الکتریکی بالاتر باشد، دستگاه توانایی تولید انرژی برقی بیشتری دارد. همچنین در لامپ‌ها این عدد هرچه بالاتر باشد، نور تولیدی لامپ نیز بالاتر است. پیشنهاد می شود درباره مقاومت الکتریکی بخوانید.
اتصال کوتاه: به‌طور کلی یکی از اصطلاحات برق ساختمان، اتصال کوتاه است. هرگاه از یک مدار بسته، جریان الکتریکی از مسیر مصرف‌کننده عبور نکند و جریان آن نیز بالا باشد، به اصطلاح اتصال کوتاه رخ می‌دهد. در این حالت به دلیل اینکه جریان زیاد است، موجب داغ شدن سیم کشی و در نتیجه آسیب به آن می‌شود. همچنین موجب ایجاد اضافه بار بر روی منبع تولیدی برق نیز می‌شود. در این حالت فیوز باید وارد عمل شود و با تشخیص اتصال کوتاه، جریان را موقتاً قطع کند تا به سایر قسمت‌های مدار، مشکلی وارد نشود.
